Szukaj na tym blogu

niedziela, 12 listopada 2017

Listy Matthew S. Witkovskiego (2004) i Romany Schuler (2003) do Krzysztofa Jureckiego. Z cyklu archiwalia

Takie spotakanie i dyskusję o fotografii, jaką odbyłem w 2004 roku w Muzuem Sztuki w Łodzi z Amerykaninem czeskiego pochodzenia Matthew S. Witkovskim pamięta się do końca życia. Można było z nim dyskutować  np. o fotografii polskiej, czechosłowackiej, francuskiej albo rosyjskiej. Zresztą o fotografii czeskiej napisał dokorat. Witkovsky przygotował wielką i bardzo ciekawą koncepcyjnie wystawę Foto. Modernity in Central Europe, 1918-1945. Pamiętam nasze szeczegółowe rozważania na temat fookolaży Kazimierza Podsadeckiego, którego twórczość obok Witkacego, Janusza M. Brzeskiego, należy do kanonu fotografii modernistycznej tego okresu w Europie. Wystawa kończyła się cyklem fotokolaży Władysława Stzreminskiego Moim przyjaciołom Żydom. Właśnie Witkovsky wprowadził cykl Strzemińskiego jako pierwszy do światowego obiegu fotograficznego, nie zaś, jako uzupenienie cykli rysunkowych, jak to miało miejsce do tej pory. Ten cykl jest dziełem na granicy fotokolażu i kolażu, ale fotografia odgrywa w nim decydujacą rolę.

Okładka katalogu Foto. Modernity in Central Europe, 1918-1945, 2007


Jako kurator MS w Łodzi współpracowałem także z Romaną Schuler i Goschką Gawlik przy wystawie Der neue Staat. Ekspozycja konfrontowała nurt tradycyjny z modernistycznym, na niekorzysć tego drugiego, co można nawet uznać na błąd programowy w sensie muzealniczym. Tym razem także, jako autor jednego z tekstów w dużym i ważnym katalogu. Napisałem esej o fotograficznej twórczości Witkacego, który zamieszczam poniżej. Czy wszystko wiemy na ten temat? Oczywiście nie. Najważniejsze na ten temat są moim zdaniem teksty Stefana Okołowicza i Urszuli Czartoryskiej. 

W Polsce obchodzny jest w tym roku jubiluesz 100-lecia ruchu awangardowego. Czy któryś z polskich katalogów dorówna prezentowanym tutaj dwóm wydawnictwom? Zobaczymy, może oceni  to historia, a włąściwie historycy za lat kilka lub kilkanaście. Ale może nikt tego nie porówna i nie wyciągnie żadnych konkluzji.





Okładka katalogu

Der neue Staat. Zwischen Experiment & Repräsentation. Polnische Kunst 1918-1939.

Hg. Romana Schuler & Goschka Gawlik. Katalog, Leopold Museum, Wien 2003